Predavanje Ane Pinter: Wayang kulit teatar i njegova uloga u dekolonijalnoj borbi u Indoneziji

Wayang Kulit, lutkarsko kazalište sjenki, najstarija je izvođačka forma na indonežanskim otocima Java i Bali, i jedna od najstarijih na svijetu, s pretpostavkom da postoji duže od 3000 godina. Kulture Jave i Balija izrazito su usmene, prije svega zbog klimatskih uvjeta koji vladaju ovim otocima, te se kolektivno sjećanje baštini kroz pripovijedanje kao osnove ovog kompleksnog, profinjenog i vrijednog teatarskog oblika. Ne samo da je wayang kulit opstao tokom smijena mnogih kulturalnih i ideoloških matrica (od indigene animističke, preko bramansko-budističke, šaivističko-hinduističke, islamske, kršćanske i kolonijalne do suvremenih političkih u kontekstu novog svjetskog poretka, globalizacije i neokolonijalnih i neoliberalno kapitalističkih obrazaca), već čini jedan od osnovnih strukturalnih elemenata javanskog i balinežanskog kulturnog identiteta, kao čulna reprezentacija autentičnog i trajnog sistema vrijednosti ovih političkih i etničkih zajednica. Predavanje se sastoji iz dva dijela: u prvom ćemo se upoznati sa kulturalnom i političkom istorijom kazališta wayang kulit i njegovom ulogom u javanskom društvu, a u drugom će fokus biti na podžanru wayang suluh, koji se naročito njegovao tokom indonežanske nacionalne revolucije i rata za nezavisnost (1945-1949.) i u prvim godinama vladavine predsjednika Sukarna (1949-1967.), jednog od osnivača Pokreta Nesvrstanih. Vayang kulit je studija slučaja o potencijalima jednog drevnog medija da u umjetničkom ruhu odigra snažnu političku i socijalnu ulogu, o njegovoj transformativnoj moći, kako u odnosu na svoju zajednicu, tako i u odnosu na samog sebe.     

Ana Pinter (1987) je kazališna redateljica, pedagoginja i istraživačica iz Beograda. Završila je osnovne studije Opšte književnosti sa teorijom književnosti i Pozorišne i radio režije. Provela je godinu dana kao stipendistica vlade Republike Indonezije na studijskom boravku tokom kojeg je proučavala javansko tradicionalno lutkarsko kazalište sjenki wayang kulit. Po povratku u Beograd, brani master rad nastao na osnovu istraživanja na Javi, na katedri za Teorije dramskih umetnosti i medija na FDU. Trenutno je na doktorskim transdisciplinarnim studijama savremene umetnosti i medija na FMK. Jedna je od osnivača nezavisnog umjetničkog kolektiva Tri groša, pokretač kreativno-edukativnih programa za razvoj dječje i mlade publike Mali i mladi pozorišni eksperti, suradnik Centra za vizuelnu antropologiju i jedna od pokretača multifunkcionalnog Društvenog centra Krov iz Beograda. Surađuje sa velikim brojem organizacija, institucija i pojedinaca, zalažući se za solidarnu i slobodnu nezavisnu scenu.  

Predavanje je dio projekta Udruge za interdisciplinarna i interkulturalna istraživanja (UIII) pod nazivom “Nesvrstani gradovi". Podrška: Grad Zagreb – ured za kulturu i civilno društvo.
www.uiii.hr

*

Program podupiru Ministarstvo kulture i medija Republike Hrvatske, Grad Zagreb i Zaklada Kultura nova.